Blogs

Onderaan beginnen is ook weten waar je niet wilt eindigen - deel 1

Ingezonden door: ha 1 May 2015

Jolanda werkt bij de overheid. Ze heeft een concrete coachvraag . Ze raakt steeds verzeild in onmogelijke gesprekken. Ze heeft het hart op de tong, zegt graag waar het op staat en bij voorkeur direct bij binnenkomst. Ze werkt nu in een politiek georiënteerde omgeving en haar manier van communiceren wordt hier niet zo goed ontvangen.

Nu is de bom gebarsten in een gesprek met een projectleider. Jolanda heeft haar baas om hulp gevraagd. Hij adviseert haar om ons te bellen en te onderzoeken of een coach kan helpen. Een goed idee!

We hebben een kennismakingsgesprek. Ik zoek uit hoe ik de begeleiding het beste in kan zetten. De keus valt op een focused coaching programme. Dat is een korte en concrete aanpak rondom een specifiek thema. Dat kan in een kleine groep of individueel. De aanpak is een combinatie van coaching en training. Per sessie behandelen we relevante theorie rondom een coachvraag ( training). Met nieuwe inzichten en kennis gaat de coachee in de praktijk oefenen Daarna volgt reflectie op basis van Plan, Do, Check, Act ( kwaliteitscirkel van Deming) .

Aan de slag! Ik vraag Jolanda naar een voorbeeld van zo'n onmogelijk gesprek: Jolanda vertelt. Ze is ontwerper en bezig met tekeningen voor een project. De projectleider is het type dat zijn eigen mening graag voorrang geeft. Uit het hele verhaal begrijp ik dat Jolanda feitelijk hetzelfde doet. Ook zij wil graag de projectleider overtuigen van haar mening. Mede hierdoor blijft dit gesprek een gevecht van gelijk willen hebben en het niet krijgen. Ze komen nergens uit.

Welke theorie kan helpen? Ik kies voor de theorie van Chris Agryris ( Harvard Business School) " the ladder of inference" ofwel de inferentieladder: informatie gaat in ons hoofd als het ware met treden een denkbeeldige ladder op. Van informatie selecteren naar interpreteren en uiteindelijk bovenaand de ladder concluderen. En in de praktijk blijkt dat hoe ingewikkelder de situatie voor ons is, hoe sneller en slordiger we die ladder beklimmen. Een gesprek voeren op basis van een slordige conclusie bovenaan de ladder leidt tot slechte onproduktieve en zelfs onmogelijke gesprekken. Om het tij te keren kan het helpen om laag op de ladder te beginnen door onderzoekende vragen te stellen hoe de ander op de bovenste trede ( zijn conclusie) is gekomen. Omgekeerd vertellen we onze gesprekspartner hoe wij bovenaan de ladder zijn beland.

In onze eerste coachsessie met Jolanda hebben we deze theorie uitgebreid besproken. We hebben een rollenspel gedaan zodat Jolanda ter voorbereiding een keer 'droog' kon oefenen . De volgende stap is de dagelijkse praktijk. Jolanda zal in de komende tijd situaties opzoeken om het aangereikte gereedschap in praktijk te kunnen brengen. Hoe dat uitpakt lees je de volgende keer in deel 2.

Geschreven door Marja Davids